Γιατί ο ουρανός είναι γαλανός;

Η συντριπτική πλειοψηφία -κοιτάζοντας το γαλάζιο χρώμα του ουρανού -πιστεύει ότι το γαλάζιο χρώμα που βλέπει στον ουρανό, είναι το πραγματικό χρώμα του. Η αλήθεια είναι ότι το χρώμα του ουρανού δεν είναι στην πραγματικότητα γαλάζιο. Τι χρώμα είναι όμως και γιατί συμβαίνει αυτό;

Το ορατό φως αποτελείται από ένα φάσμα χρωμάτων : κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, μπλε και ιώδες. Εάν μια φωτεινή ακτίνα περάσει μέσα από ένα γυάλινο πρίσμα και πέσει πάνω σε μια οθόνη, θα δούμε στην οθόνη ένα φάσμα χρωμάτων και αυτό επειδή η φωτεινή ακτίνα διαθλάται περνώντας μέσα από το πρισματικό γυαλί.

Ανάλογο φαινόμενο με τη διάθλαση δημιουργείται και με τη διάχυση του ηλιακού φωτός που ευθύνεται για το χρώμα του ουρανού την ημέρα. Εδώ το ρόλο της πρισματικής επιφάνειας παίζουν τα μικροσκοπικά σωματίδια που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα και φυσικά η διάχυση εξαρτάται από το μήκος κύματος.

Καθώς το ηλιακό φως ταξιδεύει δια μέσου της ατμόσφαιρας, οι διάφοροι χρωματισμοί του διαχέονται επιλεκτικά εκτός της ηλιακής δέσμης. Το ιώδες που έχει μικρότερο μήκος κύματος διαχέεται περισσότερο από το ερυθρό που έχει μεγαλύτερο μήκος κύματος. Θα έπρεπε λοιπόν ο ουρανός να έχει ιώδες αλλά στην πραγματικότητα έχει γαλανό. Βασική αιτία είναι ότι το μάτι του ανθρώπου είναι περισσότερο ευαίσθητο στο γαλανό χρώμα παρά στο ιώδες, γι΄αυτό το χρώμα του ουρανού μας φαίνεται γαλανό και όχι ιώδες όπως πραγματικά είναι. Άλλο αίτιο της γαλανότητας του ουρανού ίσως να είναι η διάλυση του ιώδους χρώματος από όλα τα άλλα διαχεόμενα χρώματα.

Πολλές φορές βλέπουμε κατά τη δύση του ο ήλιος να έχει κόκκινο χρώμα. Αυτό οφείλεται στο ότι καθώς ο ήλιος βρίσκεται σε χαμηλά ύψη, επειδή τα χρώματα του φάσματος εκτός του κόκκινου διαχέονται περισσότερο, αφήνουν το κόκκινο που βρίσκεται στο τέλος του φάσματος να φαίνεται εντονότερο.